Huyết áp là hai từ chúng ta nghe khá phổ biến khi nói về sức
khỏe con người. Có người bị huyết áp cao nhưng có người lại huyết áp thấp Vậy huyết áp là gì? Huyết áp trung bình là sao? Cách tính huyết áp trung bình như thế nào?. Để
hiểu được hết những khái niệm trên thì bạn hãy theo dõi bài viết dưới sau đây
nhé!
Huyết áp là
gì?
Huyết áp là áp lực máu cần thiết tác động lên thành động mạch
nhằm đưa máu đến nuôi dưỡng các mô trong cơ thể, huyết áp phụ thuộc vào lực bơm
máu của tim. Huyết áp được tạo ra do lực co bóp của tim và sức cản của động
mạch.
Huyết áp liên tục thay đổi tùy theo hoạt động, nhiệt độ, chế độ
ăn, cảm xúc, tư thế, và việc sử dụng thuốc.
Huyết áp được thể hiện bằng 2 chỉ số:
·
Huyết áp tối đa (còn gọi là huyết áp tâm thu hoặc ngắn gọn là số
trên), bình thường từ 90 đến 139 mm Hg.
·
Huyết áp tối thiểu (còn gọi là huyết áp tâm trương hoặc ngắn gọn
là số dưới), bình thường từ 60 đến 89 mm Hg.
Huyết áp
trung bình là gì?
Huyết áp trung bình (Huyết áp động mạch trung bình – Mean
Arterial Pressure – MAP) là áp lực trung bình của động mạch trong một chu kỳ
tim. Huyết áp trung bình của người bình thường dao động trong khoảng 90/60mmHg
đến 140/90mmHg.
Huyết áp trung bình động mạch là một chỉ số đánh giá tình trạng
tưới máu của các bộ phận dùng trong hồi sinh cấp cứu. Huyết áp trung bình động
mạch bình thường thay đổi từ 70-95 mm Hg. Huyết áp trung bình động mạch dưới 70
mm Hg thường có nghĩa là giảm tưới máu các bộ phận trong cơ thể.
Cách tính huyết áp trung bình động
mạch MAP bằng cung lượng tim (CO) nhân với sức cản ngọai biên (SVR) cộng với áp
suất tinh mạch trung tâm.
MAP = (COxSVR)+CVP
Vậy cách
tính huyết áp trung bình như thế nào?
Trên thực tế, ta không tính MAP bằng cách đo cung lượng tim và
sức cản ngọai biên mà bằng cách đo trực tiếp hay gián tiếp áp suất động mạch.
Do đó, cách tính huyết áp trung bình có thể ước lượng
bằng công thức:
Huyết áp trung bình động mạch = áp huyết tâm trương + 1/3(áp
huyết tâm thu – áp huyết tâm trương)
MAP (ước lượng) = DP+1/3 (SP-DP)
(DP là Huyết áp tâm trương, SP là Huyết áp tâm thu).
Ví dụ, HA tâm thu là 120 mmHg, HA tâm trương là 80 mmHg, áp
huyết trung bình động mạch ước lượng bằng 93 mm Hg.
Một số tình trạng có thể làm ảnh hưởng đến huyết áp
Trị số huyết áp có thể bị ảnh hưởng khi bệnh nhân có môt trong
các yếu tố sau đây:
- · Bệnh lý tim mạch
- · Bệnh lý thần kinh
- · Hút thuốc lá.
- · Béo phì hoặc dư cân.
- · Đái tháo đường.
- · Công việc đòi hỏi phải ngồi lâu.
- · Thiếu hoạt động thể lực.
- · Lượng muối ăn vào nhiều.
- · Thiếu hấp thu calci, kali, magiê.
- · Thiếu hụt viatmin D.
- · Uống rượu nhiều.
- · Các rối loạn về thận và đường tiết niệu
- · Tiền sản giật ở phụ nữ mang thai
- · Các yếu tố về tâm lý như stress, giận dữ, sợ hãi, lo lắng …
- · Sử dụng các loại thuốc.
- cao huyết áp áo choàng trắng.
Vậy nên, việc đo huyết áp nhiều lần là rất quan trọng. khi đó
huyết áp cho kết quả huyết áp cao chưa hẳn là bạn bị cao huyết áp. Hoặc ngược
lại, khi đo cho kết quả bình thường không có nghĩa là bạn không bị cao huyết áp
hay huyết áp thấp.
Khi tự theo dõi huyết áp tại nhà cũng rất cần thiết vì bạn có
điều kiện theo dõi huyết áp chặt chẻ và thường xuyên hơn có thể phát hiện cao
huyết áp ở giai đoạn mới khởi phát, để có những biện pháp chữa trị kịp thời
không ảnh hưởng đến sức khỏe về sau.
Làm thế nào để phòng ngừa bệnh huyết áp?
Có thể phòng ngừa tốt bệnh huyết áp bằng cách thay đổi lối sống,
trong đó cơ bản là thay đổi chế độ ăn, ăn đa dạng rau, ngũ cốc, tránh các mẫu
thực phẩm cất mỡ và chú ý lượng muối nạp vào cơ thể, thường xuyên rèn luyện thể
thao để có sức khỏe tốt. Điều quan trọng là phải giữ cân nặng vừa phải, hạn chế
dùng các chất kích thích như thuốc lá, rượu, bia và giảm căng thẳng, lo lắng.
Sự tổn thương các cơ quan và các bệnh lý có thể gây ra
bệnh tăng huyết áp như suy tim, tổn thương thận, điều
quan trọng là phải được, chẩn đoán, điều trị và kiểm soát huyết áp tốt trong
gia đoạn đầu.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét